Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai dễ sử dụng, có tác dụng bảo vệ bạn không mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ được sử dụng trong giới hạn và nếu lạm dụng quá mức có thể dẫn đến suy giảm phản ứng của cơ thể với thuốc, kéo theo nhiều hệ lụy đến sức khỏe tiêu cực khác. Sau đây là một số điều cần biết về thuốc tránh thai khẩn cấp.
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai dễ sử dụng, có tác dụng bảo vệ bạn không mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ được sử dụng trong giới hạn và nếu lạm dụng quá mức có thể dẫn đến suy giảm phản ứng của cơ thể với thuốc, kéo theo nhiều hệ lụy đến sức khỏe tiêu cực khác. Sau đây là một số điều cần biết về thuốc tránh thai khẩn cấp.
Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp được đánh giá qua việc giảm tỷ lệ mang thai sau một lần sử dụng. Ví dụ, thuốc có hiệu quả 75% có nghĩa là: Trong trường hợp 100 phụ nữ quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn trong giai đoạn hai tuần giữa chu kỳ kinh nguyệt, khoảng 80 trong số họ sẽ mang thai. Khi sử dụng thuốc, tỷ lệ này sẽ giảm 75%, tức là chỉ còn khoảng 20 phụ nữ có khả năng mang thai.
Phác đồ chỉ dùng progestin (sử dụng levonorgestrel) có hiệu quả lên đến 89%. Một tổ chức của Hoa Kỳ đã giải thích rằng tỷ lệ hiệu quả này có nghĩa là trong số tám phụ nữ sử dụng thuốc, bảy người sẽ không mang thai.
Đối với mifepristone 10mg, hiệu quả là 83% khi sử dụng trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục. Các nghiên cứu khoa học cho thấy rằng một liều vừa phải của mifepristone là hiệu quả hơn với việc trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt, đây là tác dụng phụ chính của đa số các loại thuốc tránh thai khẩn cấp.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp tương tự như thuốc tránh thai hàng ngày qua đường uống. Nếu xảy ra tình trạng nôn mửa trong vòng 2 giờ sau khi uống liều thuốc, mọi người cần uống lại liều đó một lần nữa. Đồng thời, không nên dùng thuốc chống nôn thường xuyên trước khi sử dụng.
Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là giải pháp lý tưởng cho các trường hợp quan hệ tình dục không an toàn. Việc sử dụng thuốc này thường xuyên trong một thời gian dài có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng và làm suy giảm hiệu quả của phương pháp tránh thai. Ngoài ra, sử dụng nhiều lần hoặc cách nhau quá ngắn, ví dụ như hai lần một tuần, có thể gây ra nguy cơ vô sinh ở phụ nữ. Do đó, việc lạm dụng thuốc có thể gây ra các vấn đề về phát triển và rụng trứng.
Bên cạnh các tác dụng phụ, thuốc tránh thai khẩn cấp cũng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe có nguy cơ cao ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, như làm mỏng niêm mạc tử cung, dẫn đến trứng không thể làm tổ. Do đó, trước khi sử dụng, mọi người cần đọc kỹ hướng dẫn và tham vấn ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa để tránh những rủi ro tiềm ẩn.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tương tự như thuốc tránh thai hàng ngày.
Thuốc tránh thai không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, tuy nhiên, nếu không sử dụng theo hướng dẫn, có thể xuất hiện các tác dụng phụ như:
Nếu các triệu chứng không giảm sau vài ngày, mọi người cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra. Các dấu hiệu cần lưu ý có thể là:
Tác dụng phụ có thể xuất hiện như buồn nôn hoặc nôn.
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn vì thế chị em phụ nữ cần tìm hiểu rõ trước khi sử dụng. Dưới đây là một số lưu ý cần biết:
Chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
Để sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp một cách hiệu quả, chị em cần tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng và chỉ dùng thuốc trong những trường hợp thực sự cần thiết. Lưu ý rằng thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp tránh thai thường xuyên và không thể thay thế cho các biện pháp tránh thai dài hạn. Thuốc cũng không có tác dụng chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Mọi người cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: nhs.uk, who.int, webmd.com,
Thuốc tránh thai khẩn cấp được dùng cho phụ nữ để ngăn có thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục không an toàn hoặc gặp sự cố trong việc tránh thai bằng các biện pháp khác. Việc dùng loại thuốc này trong vòng 3 ngày kể từ khi quan hệ tình dục có thể làm giảm nguy cơ mang thai. Mặc dù biện pháp này hữu ích, nhưng phụ nữ chỉ nên sử dụng trong trường hợp cần thiết.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
Thuốc tránh thai khẩn cấp hoạt động nhờ vào các hormone hoặc chất hóa học có khả năng ngăn cản sự thụ thai. Tác dụng chính là trì hoãn quá trình rụng trứng (ovulation), tuy nhiên, một khi phôi thai đã bám vào thành tử cung thì việc sử dụng loại thuốc này sẽ trở nên vô ích. Một ví dụ điển hình là thuốc tránh thai phối hợp, loại thuốc này có thành phần hormone tương tự như thuốc tránh thai hàng ngày.
Loại thuốc này rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn, đặc biệt khi sử dụng càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi quan hệ. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, việc uống thuốc trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ sẽ giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ mang thai, chỉ còn khoảng 1-2%.
Nguyên tắc của thuốc tránh thai sau sinh là làm chậm quá trình rụng trứng, để vòi trứng trì hoãn quá trình rụng trứng, để tinh trùng có thể tồn tại trong âm đạo trong thời gian không gặp được trứng nên không thể thụ thai. Tuy nhiên, nếu bạn đã rụng trứng khi uống thuốc vào buổi sáng, bạn sẽ không thể có tác dụng tránh thai. Nói cách khác, sau khi thuốc thực tế không có tác dụng tới 100%!
Levonelle, một loại thuốc levonorgestrel, được điều chế dưới dạng sợi tổng hợp bắt nguồn từ hormone progesterone có sẵn trong buồng trứng. Cơ chế hoạt động của thuốc là ức chế hoặc trì hoãn quá trình giải phóng trứng. Hiệu quả tránh thai của Levonelle kéo dài trong 3 ngày kể từ khi quan hệ tình dục. Quan trọng hơn, thuốc không gây ảnh hưởng đến tác dụng của các loại thuốc tránh thai khác đang được sử dụng hàng ngày.
EllaOne, thành phần chính là ulipristal acetate, có khả năng ức chế progesterone, từ đó làm chậm quá trình rụng trứng, giúp tránh thai hiệu quả trong vòng 5 ngày kể từ khi quan hệ.
Nữ giới vẫn có khả năng mang thai nếu quan hệ tình dục không an toàn sau khi dùng Levonelle và ellaOne. Các loại thuốc này chỉ có tác dụng ngăn ngừa mang thai trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, các chị em vẫn có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp nhiều hơn một lần trong một chu kỳ kinh nguyệt (trong trường hợp cần thiết).
ellaOne, thành phần chính là ulipristal acetate, có khả năng ức chế progesterone, giúp tránh thai hiệu quả trong vòng 5 ngày kể từ khi quan hệ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp ngừa thai có thể được áp dụng bởi phụ nữ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc khi phương pháp tránh thai thường dùng bị thất bại. Đây không phải là biện pháp ngừa thai hàng ngày mà chỉ được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt, như bị cưỡng hiếp, sự cố rách, trượt bao cao su hoặc quên uống hai hoặc nhiều viên thuốc trong chu kỳ tránh thai hàng tháng.
Thuốc tránh thai khẩn cấp đường uống được dùng để tránh thai, hoạt động chủ yếu thông qua việc trì hoãn quá trình rụng trứng. Cần lưu ý rằng, thuốc tránh thai khẩn cấp không có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ngoài ra, thuốc này không được sử dụng để gây sảy thai.
Thuốc tránh thai khẩn cấp hoạt động như thế nào?
Có ba loại thuốc tránh thai khẩn cấp có sẵn tại các hiệu thuốc mà không cần đơn. Người sử dụng trên 17 tuổi có thể tự mua chúng hoặc sử dụng theo đơn của bác sĩ chuyên khoa. Tùy thuộc vào thương hiệu và liều lượng của thuốc, mọi người có thể cần uống một hoặc hai viên.
Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa hormone levonorgestrel được đóng gói đặc biệt cho mục đích ngừa thai khẩn cấp. Loại thuốc này có sẵn tại các hiệu thuốc và có thể được mua bởi bất kỳ ai mà không cần đơn.
Một loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác không chứa hormone là ulipristal, được biết đến với các tên thương mại như ella hoặc ellaOne. Thuốc này chứa ulipristal, có khả năng ngăn chặn các hormone chủ chốt trong quá trình thụ thai. Tuy nhiên, loại thuốc này cần được sử dụng theo đơn của bác sĩ chuyên khoa.
Không nên lạm dụng thuốc vì có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.